Rewitalizacja Hali Targowej w Gdańsku realizowana przez Apsys Polska to jeden z najważniejszych projektów miejskich ostatnich lat na Pomorzu. Hala Targowa od ponad 100 lat była przestrzenią spotkań mieszkańców, kupców i przyjezdnych. To miejsce organicznie wpisane w tkankę miasta, które jednak w ostatnich dekadach stopniowo traciło swój blask i pierwotną energię.

Celem inwestycji nie jest jedynie odnowienie infrastruktury ani estetyczna renowacja. To proces przywracania Hali jej pierwotnej, społecznej funkcji jako miejsca spotkań, smaków i miejskiej wymiany – w formie dostosowanej do współczesnych oczekiwań użytkowników i aktualnych sposobów korzystania z przestrzeni publicznych. Projekt pokazuje, że współczesna rewitalizacja wymaga zrozumienia historii, rynku, lokalnych potrzeb i sposobów użytkowania przestrzeni. W Hali Targowej wszystkie te elementy zostają przełożone na spójny program funkcjonalny, który scala dziedzictwo z nowoczesnym doświadczeniem miejskim.

Dziedzictwo jako fundament projektu

Hala powstała w 1896 roku jako przykład nowoczesnego handlu miejskiego. Zastąpiła rozproszone targi miejskie ulokowane bezpośrednio na ulicy. Posiadała zorganizowaną strukturę handlową: strefy asortymentowe, koncepty czasowe przypominające dzisiejsze pop-upy, regulaminy najmu, a nawet działania marketingowe. Z dzisiejszej perspektywy była zarządzana podobnie jak współczesne obiekty handlowe ze świadomością potrzeb użytkowników i logistyki.

Od początku swojego istnienia pełniła także rolę miejsca pierwszych doświadczeń kulinarnych i kontaktu z nowymi smakami.
Integralną częścią Hali jest również warstwa archeologiczna o wyjątkowej wartości. Na najniższym poziomie obiektu znajdują się artefakty kościoła romańskiego z XII wieku. Zostaną one wyeksponowane poprzez odpowiednie światło, opisy oraz narrację przestrzenną, Dzięki temu goście będą mogli doświadczyć historii Hali w bezpośrednim kontakcie, bez dystansu muzealnego. To wyjątkowa warstwa dziedzictwa, która nadaje temu miejscu rangę symboliczną. Spotyka się tu to, co duchowe, z tym, co codzienne.

„Nie traktujemy historii Hali jako materiału archiwalnego, ale jako żywy kontekst, na którym opieramy tożsamość projektu” – mówi Agnieszka Tomczak-Tuzińska, dyrektorka marketingu Apsys Polska. „Jedzenie i spotkania były od początku rdzeniem funkcji tego miejsca. Handel żywnością, degustacje i codzienne zakupy tworzyły mikrostrukturę miejskiego życia. My nie piszemy nowej opowieści. Dopisujemy kolejny rozdział, zachowując jej główny wątek – tyle że w języku współczesnego miasta.”

Rewitalizacja jako proces planowy, a nie jedynie estetyczny

Apsys podchodzi do inwestycji z pełną świadomością odpowiedzialności za dziedzictwo. Wszystkie działania prowadzone są w ścisłej współpracy oraz pod nadzorem Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Kluczowe jest zachowanie oryginalnej struktury, elementów architektonicznych, detali konstrukcyjnych oraz proporcji wnętrza. Jednocześnie obiekt jest dostosowywany do norm współczesnej gastronomii i bezpieczeństwa, co obejmuje m.in. kompleksową przebudowę instalacji, wprowadzenia nowoczesnych systemów wentylacyjnych, układu zapleczy czy logistyki dostaw.

Proces wspierają badania historyczne i archeologiczne oraz konsultacje kuratorskie, które porządkują sposób opowiadania o miejscu. To rewitalizacja rozumiana szeroko: zarówno materialna, jak i znaczeniowa.

W Hali powstanie także wystawa artefaktów związanych z historią gdańskiego handlu i kultury stołu, w tym ceramiki użytkowej, naczyń i narzędzi kulinarnych. Multimedialny stół oraz aplikacja mobilna umożliwią nowoczesne i interaktywne poznanie przeszłości. Hala ma „brzmieć historią”, ale mówić językiem współczesnego użytkownika.

Dziedzictwo nie ma być dekoracją. Ma być realnym elementem doświadczenia, widocznym, obecnym i dotykalnym.

„Rewitalizacja zabytku jest procesem wyboru. Trzeba zdecydować, co odtworzyć, co uwypuklić, a czego świadomie nie kontynuować. To praca wymagająca pokory. Ingerujemy w historię dłuższą niż nasze zawodowe życie” – podkreśla Tomczak-Tuzińska.

„All around food” – powrót do źródeł

Nowa idea Hali Targowej została oparta na haśle „All around food”, rozumianym dosłownie i szeroko. Gastronomia w różnych odsłonach oraz handel świeżą, rzemieślniczą żywnością będą funkcjonowały równolegle i wzajemnie się uzupełniały. To miejsce skoncentrowane na jedzeniu jako doświadczeniu – codziennym, okazjonalnym, społecznym i celebracyjnym. Tworzymy przestrzeń, w której będzie można kupić produkty od sprawdzonych dostawców, spędzić niezobowiązujący czas z przyjaciółmi, ale także świętować ważne momenty w bardziej uroczystej formie. Kluczowe jest przywrócenie Hali funkcji użytecznej na co dzień, a nie odwiedzanej okazjonalnie.

„Naszą intencją jest stworzenie miejsca relacyjnego. Takiego, w którym ludzie się spotykają, wracają, mają swoje stałe rytuały i poczucie przynależności” – mówi Agnieszka Tomczak-Tuzińska.

Na poziomie -1 znajdą się stoiska handlowe oferujące produkty spożywcze – sery, mięso, wędliny, ryby, pieczywo i nabiał. Powstanie tutaj także bar serwujący przystawki skomponowane z produktów dostępnych u najemców, co jest rozwiązaniem unikatowym na polskim rynku. Przestrzeń została zaprojektowana tak, aby funkcjonować od rana do późnych godzin wieczornych. To miejsce, w którym główną rolą gra produkt, smak, jakość i lokalność.

Parter to energia miasta w odsłonie street foodowej z 17 konceptami kulinarnymi oferującymi zarówno potrawy z całego świata, jak również lokalne przysmaki. To poziom wspólnego stołu, wyboru smaków i spontanicznych spotkań. Tu zlokalizowana została scena główna oraz dwa bary, tworzące przestrzeń wydarzeń i interakcji.

Poziom plus jeden to królestwo fine diningu dla czterech restauracji reprezentujących różne tradycje kulinarne. To część spokojniejsza, nastawiona na wspólne celebrowanie posiłków.

Nazwa Hala Targowa została celowo zachowana. Dodany został jedynie suplement „Enjoy”, który podkreśla społeczny i doświadczeniowy charakter miejsca. Identyfikacja wizualna odwołuje się do liter H i T, a jej język graficzny czerpie z ornamentów obecnych w architektonicznym detalu Hali, dzięki czemu od początku tworzy rozpoznawalną i zakorzenioną tożsamość.

Wyjątkowa lokalizacja, która zobowiązuje

Lokalizacja Hali jest wyjątkowa. Znajduje się w ścisłym centrum, w naturalnym ciągu pieszym między najważniejszymi punktami Głównego Miasta Gdańska. Jest dostępna, widoczna, organicznie wpisana w codzienny rytm miasta, a równocześnie w trasę odwiedzających Gdańsk turystów. Będzie więc użytkowana jednocześnie przez mieszkańców i przyjezdnych – co stanowi ogromny potencjał, ale również zobowiązanie projektowe.

To szczególnie istotne w kontekście zjawiska gentryfikacji centrów miast, które prowadzi do wypierania funkcji lokalnych przez ofertę czysto turystyczną. W przypadku Hali kluczowe jest zachowanie równowagi – stworzenie miejsca, które pozostaje przydatne i bliskie mieszkańcom, a jednocześnie jest atrakcyjne dla turystów poszukujących autentycznego doświadczenia miasta i jego smaków.

„To bardzo ważny aspekt projektowy. Przywracając Halę, musimy uważać, aby nie przechylić jej funkcji w jedną stronę. Jeżeli obiekt stanie się miejscem wyłącznie turystycznym, mieszkańcy się z niej wycofają. Jeżeli będzie adresowany tylko lokalnie, stracimy potencjał miasta odwiedzanego przez miliony gości rocznie. Kluczem jest dobra proporcja i program, który integruje obie grupy, a nie przeciwstawia je sobie” – podkreśla Agnieszka Tomczak-Tuzińska.

Dlatego strategia programowa Hali zakłada połączenie oferty codziennej i destynacyjnej. Będzie to przestrzeń zarówno dla codziennych zakupów i spontanicznych spotkań, jak i dla doświadczeń kulinarnych o charakterze świątecznym czy wyjść celebracyjnych. Ofertę kulinarną wzmacniać będzie program rozrywkowo-artystyczny, w tym wydarzenia miejskie, otwarte i angażujące.

„Hala nie jest dla nas obiektem muzealnym ani projektem wizerunkowym. Ma być miejscem do używania, a nie obiektem do oglądania. To żywa przestrzeń, która ma należeć do jej gości. To nie może być przestrzeń ‘dla kogoś’. To musi być miejsce wspólne. Rewitalizacja jest udana wtedy, gdy miejsce zaczyna funkcjonować naturalnie” – dodaje Tomczak-Tuzińska.

Rewitalizacja Hali Targowej prowadzona przez Apsys Polska przywraca ją do życia nie zamykając przeszłości w gablocie. Hala stanie się znowu miejscem codziennym, miejscem smaku, spotkań i rozmów. Funkcją, która trwa od XIX wieku, tylko w formie, która odpowiada miastu XXI wieku.

Hala Targowa nie zaczyna nowej historii. Wraca do swojej własnej.